Ergotherapie specialisaties
U kunt voor verschillende specialisaties bij ons terecht. maak een keuze:
Ergotherapie specialisaties
U kunt voor verschillende specialisaties bij ons terecht. maak een keuze:
Algemene ouderdomsklachten/ kwetsbare ouderen
Aan de ene kant vergrijzing, aan de andere kant streven om mensen zo lang mogelijk zelfstandig te laten leven. Het gevolg: een groeiende groep kwetsbare, thuiswonende ouderen. We zien het allemaal om ons heen en daarom is het goed om te weten dat ergotherapie deze groep ouderen, en hun mantelzorgers, veel te bieden heeft.
Wanneer verwijzen?
De belangrijkste verwijsindicatoren voor deze doelgroep zijn:
Een lichamelijke en/of psychische aandoening beperkt de oudere bij activiteiten in het dagelijkse leven: persoonlijke verzorging, huishoudelijke activiteiten, verplaatsen, dagbesteding waaronder hobby’s en sociale contacten.
De omgeving ervaart problemen bij het begeleiden of verzorgen van de oudere.
Een verwijzer heeft vragen over de veiligheid en zelfstandigheid van de oudere in de eigen woonomgeving.
Aandachtsgebieden
Meer specifiek kan het gaan om ervaren problemen door de oudere zelf of de mantelzorger zoals vallen, dementie of beginnende geheugenproblemen, cognitieve stoornissen, depressie, decubitus, overbelasting van de mantelzorger, palliatieve zorg, de gevolgen van NAH, ouderdom in combinatie met gewrichtsklachten etc.
Praktische aanpak
De ergotherapeut komt bij dit soort problematiek altijd bij mensen aan huis. Dit begint met een gesprek waarin de mogelijkheden, beperkingen, interesses en wensen van de oudere op tafel komen. Ook de mantelzorger wordt hierbij betrokken om de problemen verder te verhelderen. Aan de hand van deze gesprekken en observaties wordt samen een behandelprogramma opgesteld waarbij 3 invalshoeken centraal staan:
Kwaliteit van leven
Door het afstemmen van verwachtingen en het samen opstellen van doelen die voor de cliënt belangrijk zijn dragen wij bij aan het optimaliseren van de kwaliteit van leven voor de oudere.
Samenwerking
De ergotherapeut werkt nauw samen met de betrokken arts, praktijkondersteuner, fysiotherapeut, casemanager/ cliënt ondersteuner, thuiszorg, WMO, CIZ en andere instanties.
Valpreventie
Door de vergrijzing komen er elk jaar meer 55-plussers na een valincident op de spoedeisende hulp, of zelfs in een ziekenhuisbed terecht. De ingrijpende gevolgen kunnen groot zijn. Gelukkig is er steeds meer aandacht voor valpreventie én de rol van de ergotherapeut hierin.
Wanneer verwijzen
Niet alleen fysieke, ook de sociale gevolgen van een val kunnen groot zijn. Mensen verliezen tijdelijk of zelfs voorgoed hun zelfredzaamheid, zelfstandigheid en mobiliteit. Dit kan ertoe leiden dan mensen in een sociaal isolement raken, een depressie krijgen of het verouderingsproces kan hierdoor versneld worden. Daarnaast kan er een blijvende onzekerheid ontstaan waardoor de kans op herhaling toeneemt.
Aandachtsgebieden
Risicofactoren voor vallen die tijdens de ergotherapie ter sprake komen zijn onder meer:
Praktische aanpak
De ergotherapeut komt wanneer er sprake is van valincidenten altijd bij mensen aan huis. Hierbij gaan wij met de cliënt in gesprek, observeren wij het handelen en nemen we de woonomgeving mee. Genoemde aandachtsgebieden zijn onderdeel van deze aanpak en worden gerelateerd aan de gewoonten van de cliënt in zijn dagelijks leven. Samen wordt een behandelprogramma opgesteld waar aan gewerkt wordt. Hierbij kan het gaan om:
Kwaliteit van leven
Door het optimaliseren van de veiligheid en zelfstandigheid van de cliënt dragen wij bij aan de kwaliteit van leven.
Samenwerking
De ergotherapeut werkt nauw samen met de betrokken arts, fysiotherapeut, cliëntondersteuner, thuiszorg, WMO, CIZ en andere instanties.
Huidproblematiek als gevolg van zit- en of lighouding en immobiliteit
Decubitus is een ernstige beschadiging van de huid als gevolg van permanente druk op een bepaald huidgebied en daardoor een verminderde doorbloeding op die plek. De ergotherapeut kan klachten hiervan helpen voorkomen of verlichten.
Wanneer verwijzen
Decubitus onstaat vooral wanneer mensen langdurig bedrust moeten houden of om een andere reden lang in een zelfde houding blijven liggen of zitten. Het lichaam kent een aantal plaatsen waarop het extra gevoelig is hiervoor, dit zijn onder andere de plaatsen waar het botweefsel dicht aan de huidoppervlakte ligt, stuit, hielen, ellebogen, schouderbladen) of plaatsen waar langdurig druk- of wrijfkrachten op het lichaam worden uitgeoefend.
Aandachtsgebieden
Cliëntgroepen die een verhoogd risico hebben op decubitus zijn te onderscheiden in:
Onvoldoende mogelijkheid tot zelfstandig bewegen.
Insufficiënte pijnsensatie, zij voelen immers niet dat ze doorliggen
Verlaagde tolerantie voor druk op het lichaam
Gevoeligheid voor verhoogde vochtigheid of temperatuur waardoor huid beschadigt
Praktische aanpak
Bij een cliënt met (een verhoogd risico op) decubitus maakt de ergotherapeut eerst een inventarisatie van de (risico)factoren die decubitus doen ontstaan of in stand houden. Hierbij wordt onder meer geïnventariseerd:
Deze inventarisatie leidt tot een advies over:
Naast het advies helpt de ergotherapeut ook bij het uitproberen en aanvragen van passende hulpmiddelen en communiceert de ergotherapeut de gegeven adviezen met de betrokken partijen.
Kwaliteit van leven
Door het optimaliseren van de huidconditie en het comfort van de cliënt draagt de ergotherapeut bij aan de kwaliteit van leven.
Samenwerking
De ergotherapeut werkt op dit gebeid nauw samen met onder andere (huis)arts, thuiszorg, wondverpleegkundige, fysiotherapeut en diëtist.
Dementie (EDOMAH)
Ergotherapie inzetten bij thuiswonende cliënten met Dementie en hun mantelzorgers loont. Letterlijk en figuurlijk. Het verbetert het dagelijks functioneren van de cliënt met dementie en vermindert de draaglast van hun mantelzorgers. De kwaliteit van leven neemt hierdoor toe.
Wat is EDOMAH
EDOMAH staat voor Ergotherapie bij Dementerende Ouderen en hun Mantelzorgers Aan Huis. Het is een evidence based behandeling waarbij de cliënt met dementie en de mantelzorger getraind worden in zelfredzaamheid en zelfmanagement. De ergotherapeut legt uit, coacht en geeft feedback, waarbij de cliënt en diens mantelzorger tot eigen oplossingen komen.
Wanneer verwijzen
Voor het grootste effect van het EDOMAH programma is het belangrijk dat al vroeg in de proces een ergotherapeut wordt ingeschakeld. Dit kan wanneer u merkt dat:
Praktische aanpak
De EDOMAH interventie bestaat uit drie fases:
Probleeminventarisatie en analyse door een gesprek aan te gaan met de cliënt met dementie, een gesprek met de mantelzorger, een inventarisatie van de woonomgeving en een observatie van het functioneren van de cliënt met dementie
Gezamenlijke doelbepaling
Behandeling welke zich vanuit de doelen vormt en altijd op zowel de cliënt met dementie als de mantelzorger gericht is. De ergotherapeut faciliteert met informatie, instructie, begeleiding en educatie. Interventies hierbij zijn:
Kwaliteit van leven
Studie heeft uitgewezen dat inzet van het EDOMAH programma bijdraagt aan de kwaliteit van leven van zowel de oudere met dementie als diens mantelzorger. Meer informatie vindt u op www.edomah.nl
Oncologie
Veel cliënten met kanker hebben problemen met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Ze ervaren onder meer pijn, verminderde energie, verminderde mobiliteit en cognitieve problemen. Ergotherapie kan voor deze cliënten én voor hun naasten veel betekenen in elke fase van de ziekte.
Het is goed om te weten dat de ergotherapeut in alle stadia van oncologie deel kan uitmaken van de zorg. Dus zowel in het curatieve stadium, in de periode van herstel, in de palliatieve fase en het terminale stadium. In bepaalde situaties zijn concrete oplossingen mogelijk, op andere momenten gaat het vooral om het draaglijker maken van de ziekte middels het bieden van comfortzorg.
Wanneer verwijzen?
Verwijzen naar een ergotherapeut is zinvol als de cliënt beperkingen of problemen ervaart bij het uitvoeren van dagelijkse activiteiten op het gebied van:
Diagnostiek, behandeling en begeleiding vindt plaats in de eigen leef- en/of werkomgeving van de cliënt. Ook als de naasten zoals mantelzorg of thuiszorg problemen ervaren in de begeleiding of verzorging van de cliënt met kanker kan ergotherapie ingeschakeld worden.
Aandachtsgebieden
De ergotherapeut focust zich op de aanpak van zowel lichamelijke als cognitieve én emotionele effecten (van de behandeling) van kanker waar de cliënt veel hinder van ondervindt. Dit gebeurt in de vorm van behandeling, coaching, psycho educatie, voorlichting, advies en het bieden van een luisterend oor. Specifiek wordt hierbij aandacht besteed aan:
Praktische aanpak
De ergotherapeut inventariseert samen met de cliënt en diens omgeving welke beperkingen er zijn, waar interesses en behoeften liggen en welke vaardigheden of activiteiten iemand graag (weer) wil (blijven) uitvoeren. De ergotherapie is gericht op dat de cliënt zo zelfstandig, comfortabel en tevreden als mogelijk de dag door kan komen. Voorop staat dat het gaat om maatwerk omdat iedere individuele situatie anders is.
Kwaliteit van leven
Kanker tast de kwaliteit van leven aan. Een belangrijk doel van ergotherapie is om die kwaliteit te optimaliseren. Het leven van de cliënt zo aangenaam mogelijk maken met de beperkingen die de ziekte met zich mee brengt. Door het werken aan doelen die voor de cliënt belangrijk zijn hopen wij bij te dragen aan de kwaliteit van leven van de cliënt.
Hulp bij herstel
Ook als mensen na een periode van ziek zijn ‘schoon’ verklaard worden ligt er nog een rol voor de ergotherapeut. De weg terug tot herstel en het hervatten van alle dagelijkse activiteiten die gewenst zijn is immers een lange weg waarbij mensen regelmatig tegen grenzen van zichzelf aanlopen. Begeleiding in hoe bijvoorbeeld een werkplek aan te passen, conditie verder op te bouwen etc kan dan wenselijk zijn.
Samenwerking
De ergotherapeut werkt samen met onder meer de oncoloog, (huis)arts, oncologieverpleegkundige, fysiotherapeut, psycholoog, thuiszorg, WMO, CIZ en andere instanties.
Palliatieve zorg
Palliatieve zorg richt zich op de best mogelijke kwaliteit van leven voor mensen in de laatste levensfase. Daarnaast is er aandacht voor het welbevinden van de naasten. De palliatieve zorg komt neer op het bestrijden van symptomen zoals pijn of benauwdheid maar ook op het verlichten van angst en depressies en het ondersteunen bij sociale en mobiliteitsproblemen en problemen rondom geloof en zingeving. Wat is de wens van de cliënt in zijn of haar laatste levensfase?
Het is goed om te weten dat de ergotherapeut in deze laatste levensfase kan ondersteunen en meedenken in hoe het comfort vergroot wordt om zowel de cliënt tot een waardig levenseinde te begeleiden en te naasten hierin te ondersteunen.
Wanneer verwijzen?
Verwijzen naar een ergotherapeut is zinvol op het moment dat de laatste levensfase aanbreekt. Dit om tijdig me te kunnen denken in welbevinden en comfort, het liefst voordat complicaties in de gezondheid dit bemoeilijken. Voorkomen van complicaties waar mogelijk is in deze fase van het leven erg belangrijk.
Diagnostiek, behandeling en begeleiding vindt plaats in de eigen leefomgeving van de cliënt. Ook als de naasten zoals mantelzorg of thuiszorg problemen ervaren in de begeleiding of verzorging van de cliënt met kanker kan ergotherapie ingeschakeld worden.
Aandachtsgebieden
De ergotherapeut focust zich op de aanpak van zowel lichamelijke als cognitieve én emotionele effecten in de laatste levensfase. Dit gebeurt in de vorm van behandeling, coaching, psycho educatie, voorlichting, advies en het bieden van een luisterend oor. Specifiek wordt hierbij aandacht besteed aan:
Praktische aanpak
De ergotherapeut inventariseert samen met de cliënt en diens omgeving welke beperkingen er zijn en waar interesses en behoeften liggen. De palliatieve behandeling bestaat onder meer uit:
Kwaliteit van leven
De laatste levensfase is voor zowel de cliënt als de naaste een kwetsbare tijd, er nadert immers een afscheid. Een belangrijk doel van ergotherapie is om de kwaliteit in deze fase te optimaliseren. Het leven van de cliënt zo aangenaam mogelijk maken met de beperkingen die de ziekte met zich mee brengt
Samenwerking
De ergotherapeut werkt samen met onder meer de huisarts, palliatieve thuiszorg, thuiszorg algemeen, fysiotherapeut, psycholoog, en waar wenselijk de geestelijk verzorger.
Niet Aangeboren Hersenletsel
Mensen met niet aangeboren hersenletsel kunnen problemen krijgen op het gebied van lichamelijk functioneren, communicatie, cognitief functioneren, gedrag en persoonlijkheid. Hierdoor gaan de meest vanzelfsprekende handelingen ineens moeizaam. De ergotherapeut biedt hierin ondersteuning en begeleiding.
Wanneer verwijzen?
Wanneer een cliënt met NAH problemen ervaart in zijn dagelijks leven kan er op elk gewenst moment een ergotherapeut worden ingeschakeld. Dit ervaren problemen kunnen liggen op de gebieden van:
Aandachtsgebieden
Ergotherapie kan in alle fasen na het optreden van hersenletsel wordt ingeschakeld voor:
Praktische aanpak
Diagnostiek, behandeling en begeleiding vindt plaats in de eigen leef- en/of werkomgeving van de cliënt. Ook als de naasten zoals mantelzorg of thuiszorg problemen ervaren in de begeleiding of verzorging van de cliënt NAH kan ergotherapie ingeschakeld worden.
De ergotherapeut voert een probleeminventarisatie uit, observeert het handelen van de cliënt en stelt samen doelen op vanuit de thema’s:
Kwaliteit van leven
Door zowel de cliënt met NAH als diens omgeving te instrueren, te trainen en voor te lichten proberen we de zelfredzaamheid te vergroten en daarmee de kwaliteit van leven te optimaliseren.
Samenwerking
De ergotherapeut werkt samen met onder andere de huisarts, revalidatie arts, neuroloog, fysiotherapeut, thuiszorg en overige instanties die betrokken zijn.
Spier- en zenuwaandoeningen waaronder MS, ALS, Duchenne
Het ziekteproces bij MS (Multiple Sclerose) verloopt vaak met ups en downs. Tijdens slechte perioden spelen klachten extra op maar ook in betere periodes zijn cliënten niet klachtenvrij. Onder meer vermoeidheid en krachtsverlies speelt vrijwel altijd een rol en beperken de cliënt in het dagelijks leven.
Wanneer verwijzen?
Het doel van ergotherapie bij MS is de cliënt in staat stellen dagelijkse activiteiten zo zelfstandig mogelijk uit te voeren. Dit kan via voorlichting, tips, het leren omgaan met vermoeidheidsklachten, het aanleren van bepaalde handelingen en helpen bij het uitzoekende van passende hulpmiddelen. Juist het tijdig inschakelen van een ergotherapeut kan mensen tijdig ondersteunen om ernstiger klachten te beperken.
Aandachtsgebieden
De ergotherapeut richt zich onder andere op:
Praktische aanpak
Een van de grootste problemen bij MS is vermoeidheid wat het dagelijks leven van de cliënt fors beïnvloed. Vermoeidheid zorgt weer voor toename van andere klachten. Het aanpakken van deze klacht is daarom vaak nummer 1 in de behandeling omdat dit meerdere doelen dient. Vermoeidheid is zeer individueel bepaald waardoor dit maatwerk vereist. Een goede inventarisatie van de problemen en observatie van het handelen is daarom onderdeel van de behandeling. Als de vermoeidheid in kaart is gebracht richt de behandeling zich onder meer op:
In de gehele behandeling wordt ondersteuning van mantelzorgers en inzet van hulpmiddelen meegenomen wanneer dat wenselijk is.
Kwaliteit van leven
Door de cliënt inzicht te geven in en te leren omgaan met zijn energie kan deze bewuste keuzes maken in het dagelijks handelen. Wanneer dit bewust wordt gedaan komt het dagelijks handelen meer in balans wat bijdraagt aan de kwaliteit van leven.
Samenwerking
De ergotherapeut werkt hierbij samen met de huisarts, revalidatie arts, neuroloog, MS-verpleegkundige, fysiotherapeut en instanties die betrokken zijn.
Reumatische aandoeningen
De term Reuma is een verzamelnaam van 100 verschillende soorten aandoeningen van het bewegingsapparaat. Al deze soorten brengen klachten met zich mee waar cliënten de hele dag door bij allerlei handelingen problemen bij ervaren zoals pijn en vermoeidheid, ontstekingsklachten en vergroeiingen. Omdat de klacht zelf niet weg te nemen is, is het van belang dat cliënten leren hoe hiermee om te gaan en hun leefstijl hierop aan te passen.
Wanneer verwijzen?
Preventie speelt een belangrijke rol bij RA, vroegtijdige verwijzing kan daarom zinvol zijn. Hoe eerder een cliënt een nieuwe leefstijl met gewrichtsbescherming heeft aangeleerd en toepast, hoe groter het profijt. Met eenvoudige hulpmiddelen en aanpassingen in het dagelijks leven kunnen veel klachten positief beïnvloedt of zelfs voorkomen worden.
Aandachtsgebieden
Ergotherapie kan vanuit verschillende doelen mensen met RA ondersteunen:
Praktische aanpak
In de ergotherapie behandeling staat gewricht bescherming centraal. Om klachten te verminderen en te voorkomen is het essentieel om de gewrichten te beschermen. Dit houdt in dat een gewricht dusdanig belast wordt tijdens het handelen dat het gewricht dit goed aan kan. Door het toepassen van deze vorm van bescherming kan vermindering van pijn, ontstekingen en druk op de gewrichten ontstaan. Dit beperkt het risico op vergroeiingen.
Om dit op een goede manier aan te leren en toe te passen gaat de ergotherapeut in gesprek over de ervaren problemen, observeert de ergotherapeut handelingen van de cliënt en adviseert deze in hoe deze anders/ aangepast uitgevoerd kunnen worden.
Kwaliteit van leven
Wanneer de cliënt middels het aanpassen van zijn of haar leefstijl de klachten horende bij reumatische aandoeningen kan beperken en hiermee om leert gaan heeft dit een positief effect op het dagelijks leven. Op deze manier verbetert de kwaliteit van leven voor de cliënt doordat deze zelf invloed uit kan oefenen op het eigen handelen.
Samenwerking
De ergotherapeut werkt samen met onder meer de huisarts, Reumatoloog, gespecialiseerd verpleegkundige, thuiszorg, fysiotherapeut en eventuele pijnpoli’s.